МК НИ 037 Заштитни зони околу водни тела наменети за консумирање од страна на човекот

Во Република Северна Македонија во тек е имплеметацијата на законските одредби од Законот за води, кој пропишува утврдување на заштитени подрачја за води за пиење, кои ќе ги исполнуваат стандардите и целите пропишани за вода за консумирање од страна на човекот. Министерството за здравство е недележно да ги определи заштитните зони, додека, Министерството за животна средина и просторно планирање, согласно одредбите од Законот за води, води регистар за заштитни зони на водните тела назначени за црпење и зафаќање на вода наменета за консумирање од страна на човекот.

Слика 1. Постапка за определување за заштитни зони околу објекти за јавно водоснабдување согласно одредбите од Законот за водите

Во Република Северна Македонија во анализираниот период е евидентиран благ пораст на процесот на утврдување на заштитните зони на водите за пиење. Моментално, во Република Северна Македонија нема единствена и интегрирана дата-база на заштитни зони но информациите може да се најдат по   различни сектори во министерствата, општините и градот Скопје. Што се однесува до моменталната ситуација во нашата држава, голем број општини, за нивното централизирано водоснабдување, користат извори на површинска вода и зафаќање, што може да се види на Слика 1. Планиран број на утврдени заштитни зони на изворите за водоснабдување по подслив.

Подрачјата се определени согласно критериумите дефинирани во Правилник за начинот за определување и одржување на заштитени зони околу изворите на вода за пиење (Сл. весник на СФРЈ бр. 17/83).

Заштитните зони не се целосно определени, вкупно 56 заштитни зони се досега планирани и најголем дел од планираните зони не се усвоени од Владата. Моментално, само 8 заштитни зони се усвоени од Владата, 18 заштитни зони се во постапка на усвовување, а 30 идентификувани заштитни зони треба да се усвојат.

Усвоените заштитни зони претставуваат 14% од идентификуваните и се за главните извори Студенчица^[1], Рашче^[2], „Лукар 1”, „Лукар 2”, „Косматец” и зафат на водотек „Стара река”[3], и Злетовска Река, Кучешка Река, акумулацијата Књежово^[4], изворот Вруток[5] , бунарското подрачје Нерези- Лепенец[6] , акумулација Лисиче[7] и акумулација „Ратево“[8].

[1]Сл. весник на РМ бр.151/11

[2] Сл.весник на РМ 03/2021

[3]Сл.весник на РСМ 175/21

[4] Сл. весник на РМ бр.32/14, 124/14

[5]Сл.весник на РМ 89/2018

[6]бр. 09-2390/1  донесена од Град Скопје

[7] бр. 07-842/3 од 25.05.2006 година донесена од Советот на општина Чашка

[8] бр. 07-1621/1 од 15.07.2010 година донесена од Советот на општина Берово